Türkiye'nin en büyük ve en modern cezaevi olarak 2008 yılında faaliyete geçen ve 2022’de adı Marmara Cezaevi olarak değiştirilen Silivri Cezaevi, yıllar içinde siyasi davaların merkezi haline geldi. 1 milyonu aşkın metrekarelik alana kurulu olan kampüste 9 farklı cezaevi, adliye salonları, sağlık tesisleri, okul, kreş ve alışveriş merkezleri yer alıyor. Kapasitesi 11 bin kişi olarak belirlenen cezaevinde zaman zaman 22 bini aşkın mahkum tutuldu.
Kimler Kaldı?
Cezaevinde bugüne kadar çok sayıda tanınmış isim tutuklu kaldı. Eski Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ, iş insanı Osman Kavala, gazeteciler Ahmet Şık, Barış Pehlivan, Nedim Şener, Can Dündar ve Kadri Gürsel; sosyal medya fenomeni Dilan Polat, organize suç örgütü lideri Adnan Oktar, menajer Ayşe Barım ve futbol dünyasından Seçil Erzan gibi pek çok isim burada cezaevinde kaldı ya da hala bulunuyor.
“Sosyete Hapishanesi” Olarak Anılan 9 No’lu Cezaevi
Avukat Hüseyin Ersöz’ün aktardığına göre kamuoyunun tanıdığı pek çok kişi, kampüs içinde “9 No’lu Cezaevi” olarak bilinen bölüme yerleştiriliyor. Bu bölümde genellikle siyasi isimler, gazeteciler, eski asker ve emniyet mensupları tutuluyor. 9 No’lu cezaevinde mahkumlar genellikle bir, iki ya da üç kişi kalıyor. Avlular ayrı kullanılıyor, sosyalleşmeye izin verilmiyor.
Gazeteci Ahmet Şık’ın aktardığına göre hücreler küçük, kapalı alanlar dar ve iletişim neredeyse sıfır. Mahkumlar yan hücredeki kişilerle sadece kapı altındaki boşluktan seslenerek haberleşebiliyor. Kitap kısıtlamaları, görüş sınırlamaları ve “tecrit baskısı” da cezaevindeki yaşam koşulları arasında yer alıyor.
Davalar ve Eylemler
Ergenekon, Balyoz, KCK, Adnan Oktar, 15 Temmuz darbe girişimi, Gezi Parkı ve Cumhuriyet gazetesi davaları gibi birçok önemli dava, kampüs içindeki duruşma salonunda görüldü. Bu süreçlerde cezaevi önünde çadır kurularak günlerce süren eylemler düzenlendi. Özellikle Ergenekon karar duruşmasında on binlerce kişi protesto için bir araya geldi.
“Silivri Soğuktur” Söylemi
“Silivri soğuktur” ifadesi, muhalif görüş belirtenlerin bu cezaevine gönderilebileceği yönündeki algıyı temsil eder hale geldi. Sosyal medyada yaygınlaşan bu ifade, siyasetçilerin de gündemindeydi. DEVA Partisi lideri Ali Babacan ve Saadet Partisi eski Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu açıklamalarında bu söyleme atıfta bulundu. CHP Genel Başkanı Özgür Özel ise 2024’te yaptığı açıklamada “CHP iktidarında Silivri'yi kapatacağız” dedi.
Adı değişmiş olsa da Silivri Cezaevi, Türkiye’de adalet sisteminin sembolü haline gelen bir yapı olarak varlığını sürdürüyor.