Cumhuriyet Halk Partisi Bursa Milletvekili Prof. Dr. Kayıhan Pala, partisinin İnegöl İlçe Başkanlığı'nda hava kirliliğine yönelik basın açıklamasında bulundu.
İnegöl'ün uzun yıllardır hava kirliliği sorunu yaşayan bir ilçe olduğunu kaydeden Pala, "Dünya Sağlık Örgütü tarafından yıllık ortalama sınır değeri 15 mikrogram aşmaması istenen PM10 düzeyi, 2023 yılında İnegöl’de 50,52 mikrogram olarak gerçekleşmiştir. İnegöl’de yıllık ortalama partikül madde (PM10) derişimi uzun yıllardır sınır değerlerin üzerinde seyretmektedir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından yıllık ortalama sınır değeri 15 mikrogram aşmaması istenen PM10 düzeyi, 2024 yılında İnegöl’de sınır değerin üç katından fazla olmak üzere 49 mikrogram olarak gerçekleşmiştir" bilgisini paylaştı.
Kalp ve akciğer kaynaklı ölümlerin yaklaşık yüzde 3‘ünün ve karaciğer kanseri ölümlerinin yaklaşık yüzde 5‘inin tüm dünyada partikül maddelerden kaynaklanan kirliliğe bağlı olabileceğinin tahmin edildiğini kaydeden Pala, "İnegöl’de son döneme ait hava kalitesi ölçümleri, partikül madde düzeylerinin halen endişe verici olduğunu göstermektedir. PM10 konsantrasyonları kış aylarında özellikle yüksektir; Mart 2025 itibarıyla İnegöl’de zaman zaman PM10 yoğunluğu ~95 mikrogram olarak ölçülmüştür." dedi.
Avrupa Çevre Ajansı’na göre Türkiye kent nüfusunun yüzde 97’sinin Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği PM10 limitlerinin üzerinde kirliliğe maruz kaldığını dile getiren Pala, şu bilgileri paylaştı: "İnegöl özelinde yapılan ölçümler de bu genel olumsuz tablonun bir parçası olduğunu göstermektedir. İnegöl’de hava kirliliği mevsimsel olarak belirgin değişimler göstermektedir. Kirlilik düzeyi kış aylarında keskin biçimde artmaktadır; Kasım’dan Mart’a kadar süren ısınma dönemi, bölgede yakılan fosil yakıtlar, özellikle kömür, nedeniyle partikül madde düzeylerinin en yüksek olduğu dönemdir. İnegöl, coğrafi olarak bir havza tabanında yer almaktadır ve kışın sık yaşanan sıcaklık terselmesi olayları kirli havanın çanak içinde hapsolmasına yol açmaktadır. 2016-2017 kış dönemine odaklanan bir akademik çalışma, İnegöl havzasında hava kalitesinin bozulmasında fiziki ortam özelliklerinin önemli payı olduğunu ortaya koymuştur. Bu nedenle rüzgâr sirkülasyonunun zayıf olduğu soğuk ve durgun hava koşullarında hava kirliliği yoğunlaşmaktadır. Yaz aylarında ise ısınma kaynaklı emisyonlar azaldığı için partiküler madde seviyeleri nispeten düşmektedir. Ancak yazın da sanayi faaliyetleri ve trafik devam ettiğinden, tamamen temiz bir hava söz konusu olmamaktadır. Ayrıca yaz aylarında artan güneş ışıması ile oluşan ozon kirliliği, söz konusudur."
İnegöl’de hava kirliliğinin mevsimsel olduğunu da vurgulayan Pala, ilkbahar ve sonbahar geçişlerinde değerlerin orta seviyelerde seyredip, kışın zirve yapıp yazın nispeten düştüğünü ifade etti. Hava kirliliğinin arkasındaki temel nedenlerin çeşitli olduğunu belirten Pala, şunları ifade etti:
"Sanayi önemli bir kirletici kaynaktır. Mobilya ve ağaç işleri sektörü, vernikleme ve ahşap işleme süreçlerinde hava kirletici emisyonlar oluşturabilmektedir. Ayrıca sanayi tesislerinde ve atölyelerde kullanılan kömür kazanları ya da atık ahşap yakıtlı sistemler kükürt dioksit salımına neden olmaktadır. Trafik kaynaklı kirlilik de İnegöl’de büyüyen bir sorundur; ilçe, Bursa-Ankara karayolu üzerinde bulunması nedeniyle yoğun araç trafiğine maruz kalmaktadır. Tarımsal faaliyetler de dönemsel olarak kirlilik yaratmaktadır. Hasat sonrası anız yakma veya bahçe atıklarının yakılması gibi uygulamalar çevrede duman ve partikül yükünü artırmaktadır. Kırsal kesimde atık yakmaktan kaynaklanan hava kirleticileri, uygun meteorolojik koşullarda İnegöl kent merkezine kadar taşınabilmektedir. İnegöl’de kirliliğin bir diğer önemli nedeni de kış aylarında kullanılan kömür ve benzeri katı yakıtlardır. Halen bazı mahallelerde kömür kullanımının sürdüğü ve İnegöl’de kükürt kirliliğinin ölçüldüğü belirtilmektedir. Özetle, İnegöl’de hava kirliliği en başta sanayi olmak üzere, trafik ve ısınma kaynaklıdır."