Türkiye genelinde banka ve kredi kartıyla yapılan işlem hacmi 2024’ün ilk dokuz ayında 10,6 trilyon lirayı aştı. Verilere göre Türkiye’de tüketim alışkanlıkları önemli ölçüde dijitalleşti.Ersel NALBANT / HERKES DUYSUN
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre kartlı ödemelerin yüzde 29’u internet üzerinden gerçekleşirken, en fazla harcama market ve alışveriş merkezlerinde yapıldı. Bu gelişme ülkedeki tüketim alışkanlıklarının dijitalleşmeye doğru hızlı bir geçiş yaptığını ve ekonominin dinamiklerini nasıl etkilediğini gözler önüne serdi.
Kartla yapılan ödemeler birçok sektörün büyümesine katkı sağlarken küçük esnaf için de hem fırsatlar hem de zorluklar doğuruyor. Özellikle büyük alışveriş merkezlerinde ve marketlerde kartlı ödemeler yaygınlaşırken küçük esnafın rekabet gücü sorgulanır hale geliyor. Diğer yandan dijital ödeme sistemlerinin küçük işletmelere adaptasyonu, nakit akışlarını düzenlemelerine ve müşteri tabanlarını genişletmelerine yardımcı oluyor.
KÜÇÜK ESNAF İÇİN ZORLUKLAR VE FIRSATLAR NELER?
Büyük perakende zincirleri ve e-ticaret siteleri, geniş ürün yelpazesi ve çeşitli ödeme yöntemleri ile tüketicilerin tercih sebebi olmaya devam ediyor. Bununla birlikte küçük esnaf kartlı ödeme sistemlerine uyum sağlama sürecinde zorluklarla karşılaşabiliyor. İşletmeler pos cihazı masrafları ve komisyon ücretleri gibi ek maliyetlerle başa çıkmak zorunda kalırken kâr marjları daralabiliyor.
Ancak kartlı ödemelerin yaygınlaşması küçük esnafa da yeni fırsatlar sunuyor. Özellikle mobil ödeme sistemleri ve düşük maliyetli dijital çözümler, esnafın kartlı ödeme ağını kolayca entegre etmesine olanak tanıyor. Bu sistemler müşterilere daha esnek ödeme seçenekleri sunarak satışları artırma potansiyeli taşıyor. Ayrıca kayıt dışı ekonominin önlenmesi ve vergi gelirlerinin artması noktasında da önemli bir adım olarak görülüyor.
KARTLI ALIŞVERİŞLER ÜLKE EKONOMİSİNE KATKI GETİRİYOR
Kartlı ödemelerin 10,6 trilyon liraya ulaşması, tüketim harcamalarının genel ekonomik büyümeye olan etkisini gözler önüne seriyor. Özellikle internet üzerinden yapılan alışverişlerin yüzde 29’luk paya ulaşması, dijital ekonomi için büyük bir ivme kazandırıyor. E-ticaretin büyümesi, lojistik, yazılım ve finansal teknoloji alanlarında yeni iş olanakları yaratırken dijital altyapıya yapılan yatırımların da artmasını sağlıyor.
Kartlı ödemelerin şeffaflığı ve kaydedilebilir olması devletin vergi gelirlerinde de pozitif bir etki yaratıyor. Kayıt dışı ekonomiyi azaltma noktasında önemli bir araç olan bu sistem mali disiplinin sağlanmasına katkıda bulunuyor. Aynı zamanda tüketici alışkanlıklarındaki değişimler ekonomiyi daha hızlı büyüme potansiyeline taşıyor.
“KÜÇÜK İŞLETMELERİN BU DİJİTALLEŞME SÜRECİNE HIZLA UYUM SAĞLAMASI GEREKİYOR”
Finansal teknolojiler alanında uzmanları, kartlı ödemelerin ekonomiye etkileri konusunda şunları söylüyor:
"Kartlı ödemelerin artması Türkiye’de tüketici alışkanlıklarının dijitalleşme yönünde ciddi bir değişim geçirdiğini gösteriyor. Bu durum hem büyük şirketler hem de küçük esnaf için farklı dinamikler yaratıyor. Küçük işletmelerin bu dijitalleşme sürecine hızla uyum sağlaması gerekiyor. Özellikle mobil ödeme çözümleri ve komisyon oranlarının düşmesi esnafa yeni fırsatlar sunuyor. Ancak bu uyum süreci dijital altyapıya yapılacak yatırımlarla desteklenmeli. Kartlı ödemelerin şeffaflığı sayesinde devletin vergi gelirlerinde de ciddi bir artış görülecektir.”
Ayrıca küçük esnafın dijital çözümleri benimsemesinin müşteri tabanını genişleteceği ve rekabet gücünü artıracağını belirtiliyor.