Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Uzmanı Zeynep Yılmaz’ın analizine göre, 2024 Mayıs-2025 Mayıs döneminde Türkiye’de toplam istihdam yüzde 1,2 artarken, sanayi sektörü istihdamı yüzde 3,1 azalırdı, hizmetler sektörü yüzde 2,9 büyüdü. İşten ayrılanların yüzde 67’si bir yıl içinde yeniden iş bulurken, imalat sanayiinde bu oran yüzde 68 oldu. İşgücü piyasasındaki esneklik, sektörel geçişlerin ve yeniden işe giriş oranlarının yüksekliğiyle dikkat çekti.
Sanayi sektörü istihdamı 157 bin kişi (yüzde 3,1) azalırken, inşaat sektörü 83 bin (yüzde 4,6), hizmetler sektörü ise 258 bin (yüzde 2,9) artış gösterdi.
Sanayi sektörünün toplam istihdamdaki payı azalırken, hizmetler sektörünün payı yükseldi. Bu değişim, teknolojik ilerleme, tüketici tercihlerinde hizmetlere yönelim ve küresel rekabetin imalat süreçlerini farklı ülkelere kaydırması gibi faktörlerle uyumlu bir küresel eğilimi yansıtıyor. Türkiye’de sanayi sektörü istihdam payı, yüksek gelirli ülkeler ve OECD ortalamasından yaklaşık 5 puan yüksek seyrederken, ekonomik gelişmeyle bu oranın hizmetler lehine değişmesi bekleniyor.
İŞGÜCÜ PİYASASINDA ESNEKLİK
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) 4A kapsamındaki verilerle yapılan analizde, 2024 Mayıs’ta çalışırken Haziran’da iş kaydı olmayan 835 bin kişiden yüzde 67’si (563 bin kişi) bir yıl içinde yeniden işe girdi. Temmuz 2024’te 191 bin kişi (yüzde 23) iş bulurken, geri kalanların bir kısmı kamu hizmetine (SGK 4C), girişimciliğe (SGK 4B) veya emekliliğe geçti. İmalat sanayiinde ise Haziran 2024’te işten ayrılan 172 bin kişiden yüzde 68’i (117 bin kişi) 2025 Mayıs’a kadar yeniden iş buldu, bu oran genel ortalamaya paralel seyretti.
İmalat sanayiinden ayrılan 117 bin kişinin 47 bini kendi sektöründe çalışmaya devam ederken, 70 bini sektör değiştirdi. Bunların yüzde 49’u (34 bin kişi) hizmetler sektörüne, yüzde 34’ü (23 bin kişi) imalat sanayiinin farklı alt sektörlerine, yüzde 15’i (10 bin kişi) ise inşaat sektörüne geçti. Bu veriler, Türkiye’de işgücü piyasasının sektörel geçişlerdeki esnekliğini gösteriyor.
YENİDEN İŞE GİRİŞ ORANLARI
2024 Mayıs-2025 Mayıs döneminde, işten ayrılanların bir yıl içinde yeniden işe girme oranı yüzde 67 ile önceki yıllara göre yüksek bir seviye yakaladı.
2018’de bu oran yüzde 63’tü; pandemi sonrası toparlanma dönemi (2020-2021) hariç, 2024 en yüksek işe geçiş oranının kaydedildiği yıl oldu.
Bu, işgücü piyasasının hareketliliğini ve çalışanların yeni işlere adaptasyon kabiliyetini ortaya koyuyor.