Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin Küçük ve Orta Büyüklükteki Girişim İstatistiklerini yayımladı.
Buna göre Türkiye'de ilgili mevzuat gereği 250 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 500 milyon Türk Lirasını aşmayan girişimler Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ) olarak tanımlanırken, KOBİ'lerde girişim sayısı, çalışan sayısı, ciro, teknoloji kullanımı gibi TÜİK tarafından gerçekleştirilen Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri Araştırmasına ilişkin istatistikler ile Dış Ticaret İstatistikleri, Girişimcilik ve İş Demografisi İstatistikleri, Araştırma-Geliştirme Faaliyetleri Araştırması ile Türk Patent ve Marka Kurumunun patent başvuru ve tescil istatistikleri kamuoyuyla paylaşıldı.
KOBİ'lerin 2023 yılında toplam girişim sayısının yüzde 99,7'sini oluşturduğu, buna karşılık; istihdamın yüzde 70,5'ini, personel maliyetinin yüzde 47,9'unu, cironun yüzde 47,4'ünü, üretim değerinin yüzde 41,6'sını ve faktör maliyetiyle katma değerin yüzde 40,1'ini oluşturduğu belirlendi.
En fazla ticaret sektöründe faaliyet gösterdiği KOBİ'lerin ekonomik faaliyet sınıflamasında yüzde 36,1'i toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe faaliyet gösterirken, yüzde 15,2'si ulaştırma ve depolama sektöründe, yüzde 12,3'ü ise imalat sanayi sektöründe faaliyet gösterdiği ortaya çıktı.
KOBİ istihdamı içindeki en yüksek oran ticaret sektöründe oldurken, orta ölçekli girişimlerde çalışan başına katma değer 2023 yılında 615 bin TL olarak gerçekleşti
KOBİ'lerde çalışan başına personel maliyeti 2023 yılında 149 bin TL olarak gerçekleşti.
İmalat sanayindeki 3 bin 475 KOBİ yüksek teknoloji sınıfında üretim yaparken, KOBİ'lerin büyüklük gruplarına göre incelendiğinde; mikro ölçekli girişimlerin yüzde 56,7'si düşük teknoloji sınıfında üretim yaparken, yüzde 31,9'u orta-düşük teknoloji, yüzde 10,7'si orta-yüksek teknoloji ve yüzde 0,7'si yüksek teknoloji sınıfında üretim yaptığı ve buna karşılık küçük ölçekli girişimlerde bu oranlar sırasıyla yüzde 50,3, yüzde 30,9, yüzde 17,7 ve yüzde 1,1 iken, orta ölçekli girişimlerde yüzde 49,6, yüzde 29,8, yüzde 19,1 ve yüzde 1,5 olduğu ortaya çıktı.
2023 yılında doğum oranı yüzde 15,3 olan KOBİ'lerin 2022 yılında doğan KOBİ girişim sayısının, 2022 yılındaki aktif KOBİ girişim sayısına oranı (girişim doğum oranı) yüzde 16,2 ve 2022 yılında doğan KOBİ girişimlerindeki istihdamın, 2022 yılındaki aktif KOBİ'lerin toplam istihdamı içindeki payı yüzde 7,5 iken, 2023 yılında bu oranlar girişim doğum oranında yüzde 15,3 ve istihdam payında ise yüzde 6,9 olarak gerçekleştiği kaydedildi.
KOBİ'LER TOPLAM İHRACATIN YÜZDE 35,0'INI GERÇEKLEŞTİRDİ
Bu arada 2023 yılına ilişkin toplam ihracatın yüzde 35,0'ı, ithalatın ise yüzde 20,0'ı KOBİ'ler tarafından gerçekleştirildi.
KOBİ'lerin ihracatının yüzde 58,1'i ticaret sektöründe gerçekleşirken, yüzde 36,7'si ise sanayi sektöründe gerçekleştirildi.
KOBİ'lerin ithalattaki payı yüzde 20,0 olurken, ithalatının yüzde 64,0'ü ticaret sektöründe, yüzde 29,2'si ise sanayi sektöründe gerçekleştirildiği belirlendi.
KOBİ'lerin 2013 yılında 57 milyar dolar olan ihracat değeri 2023 yılında 87 milyar dolara yükseldi. İthalatta ise 2013 yılında 48 milyar dolar olan değer, 2023 yılında 68 milyar dolara yükseldi.
Ayrıca KOBİ'lerin toplam ihracatının yüzde 49,3'ü Avrupa ülkelerine yapıldığı, KOBİ'ler ithalatının yüzde 48,2'sini Avrupa ülkelerinden, yüzde 42,6'sini ise Asya ülkelerinden yaptığı kaydedildi.
İstatistiki verilerde KOBİ'lerin ihracatının yüzde 91,1'ini imalat sanayi ürünleri oluşturdu.
KOBİ'ler Ar-Ge harcamalarının yüzde 30,0'ını gerçekleştirdi.
2023 yılında KOBİ'lerin toplam patent başvuru sayısı bin 503 olurken, aynı yıl 445 patent tescil edildiği, KOBİ ölçeklerinde ise 582 patent başvurusu ve 180 patent tescili ile orta ölçekli girişimler ilk sırada yer aldığı ortaya çıktı.