Yaşlı, engelli ve muhtaç kişilerin hayatını kolaylaştırmak için sağlanan sosyal yardım artarak devam ediyor. Bu yardımlardan en öne çıkanlardan biri 65 yaş aylığı.
Buna '2022 aylığı' da deniyor. Yaklaşık 800 bin kişi bu yardımlardan faydalanıyor. Bu sayede temel ihtiyaçlarını kimseye muhtaç olmadan karşılamaya çalışıyor. Peki bu aylık nasıl alınır?
YÜZDE 8.45'LİK İYİLEŞTİRME
Türkiye'de 83 milyonluk nüfusun, 7.9 milyonu 65 yaş ve üzeri vatandaşlardan oluşuyor. Her 4 haneden birinde en az 1 yaşlı var. Yaşlı nüfus artışı son dönemde hızlandı. Hiçbir sosyal güvencesi, kimsesi bulunmayan ve aylık geliri düşük olanlara, devlet tarafından '65 yaş aylığı' adı altında maaş bağlanıyor.
31 Haziran 2021'e kadar aylık ödemeler 763 liraydı. Memur maaşındaki yüzde 8.45'lik artışa bağlı olarak 1 Temmuz itibarıyla 827 liraya çıktı. Maaş başvurusu Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı'na (kaymakamlık) yapılıyor.
ARANAN KOŞULLAR NELER?
65 yaş aylığı alabilmek için 3 şart bulunuyor. Bunlar 'yaş', 'gelir' ve 'sosyal güvence'. Yani 65 yaş dolmuş olacak, sosyal güvence (maaş, nafaka gibi) bulunmayacak. Hanedeki kişi başına gelir ise 852 liranın altında olacak.
Maaşlar, doğum tarihinin son rakamı 0-5 arası olanlara ayın 5'inde, 1-6 arası olanlara ayın 7'sinde, 3-8 olanlara ayın 8'inde ve 4-9 olanlara ayın 9'unda ödeniyor. Maaşını zamlı almayana bayram öncesi fark yatması bekleniyor.
HARÇLIKLAR YÜKSELDİ
Huzurevi, yetiştirme yurdu gibi sosyal hizmet kuruluşlarında kalanlara verilen harçlıklar da zamlandı. Harçlık yaşlılarda 280 liradan 303 liraya, 6-12 yaş arası engellilerde 111 liradan 120 liraya, 13-18 yaş arası engellilerde 167 liradan 181 liraya, 18 yaş üstü engellilerde 224 liradan 243 liraya çıktı.
ENGELLİLER İÇİN YAPILAN KATKI DA DEĞİŞTİ
Başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek derecede en az yüzde 70 engelli olan 18 yaşından büyük, 65 yaşından küçük yoksul vatandaşlara 2021'in ilk yarısında aylık 913 lira yardım yapıldı. Bu tutar 1 Temmuz itibarıyla 990 liraya (üç aylık 2 bin 970 lira) çıktı.
Kendi ihtiyaçlarını karşılayabilen yüzde 40-69 oranında engelli yoksul vatandaşlara ödenen aylık yardım da 608 liradan 659 liraya yükseldi. 18 yaşın altında, en az yüzde 40 oranında engelli çocuğu bulunan yoksul ailelere yapılan aylık ödemeler de aynı şekilde 608 liradan 659 liraya çıktı.
Silikozis hastalığına yakalanandan meslekte kazanma kaybı yüzde 15-34 arasında olanlara 1.426 lira; yüzde 35-54 arasındakilere 1.631 lira; yüzde 55'in üzerinde olanlara ise 1.816 lira ödenecek.
Engelli aylığı bağlanacak kişinin yaşadığı hanedeki kişi başına düşen gelirin 852 liradan az olması gerekiyor. Öte yandan bakıma muhtaç engellilerin özel bakım merkezlerinde bakımı için ödenen tutar da memur zammı ile 3 bin 315 liradan 3 bin 595 liraya çıktı.
RAPOR ALMAK ZORUNLU
Evde bakım parası, kendi ihtiyaçlarını gideremeyecek yakınının bakımını üstlenenlere ödeniyor. Bunun için hasta ve yaşlının sağlık kurulu tarafından düzenlenen 'yüzde 50 ve üzerinde engelli raporu' olması gerekiyor.
Bu raporla birlikte başvuru ikametgahın bulunduğu 'Aile ve Sosyal Politikalar' il müdürlüğüne veya varsa ilçe müdürlüklerine yapılıyor.
1740 LİRAYI AŞMAMALI
Maaş için hanedeki kişi başına gelirin bu yıl için 1704 lirayı aşmaması şart. Hane içinde birden fazla bakıma bakıma ihtiyacı olan engelli ve yaşlı varsa, ikinci engelli iki kişi sayılıyor.
Yani hanede 4 kişi varsa toplam gelir 5'e bölünerek kişi başına gelir bulunuyor. Bayram ikramiyeleri gelirde hesaba dahil edilmiyor. Bakım maaşı, 6 ayda bir memur maaş katsayısının artmasına bağlı olarak yükseliyor.
140 LİRALIK ARTIŞ
Engelli ve yaşlı bakım maaşı 30 Haziran'a kadar 1657 lira olarak uygulandı. 1 Temmuz itibarıyla da yüzde 8.85'lik zamla birlikte 140 lira artarak 1797 liraya yükseldi. Evde bakım yardımı her ayın 15'i ile 31'i arası hesaplara yatıyor. Bu ay zamlı maaşın bayram öncesi ödenmesi bekleniyor.