Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Rusya Devlet Başkanı Putin ile Soçi'deki görüşmesi sona erdi. Görüşmenin ana gündem maddesi tahıl anlaşması koridoru olurken, bunun yanı sıra Rusya-Ukrayna Savaşı ve ikili ilişkiler ele alındı.
Putin ve Erdoğan arasındaki heyetler arası görüşme yaklaşık 1.5 saat sürdü. İki lider, daha sonra çalışma yemeğine geçerek gündemdeki konuları istişare etmeyi sürdürdü. Toplamda yaklaşık 3 saatlik bir görüşme gerçekleştiren Putin ve Erdoğan, ele alınan konularla ilgili açıklama yapmak için basının karşısına geçti.
Dolar ve euronun ikili ticarette daha az kullanılmasına karar verildi
Rusya lideri Putin, dolar ve euronun ikili ticarette daha az kullanılmasında Erdoğan'la hemfikir olduklarını belirtti
Rusya-Türkiye ilişkilerinin tüm alanlarda başarıyla geliştiğini söyleyen Putin, bugünkü görüşmenin çok başarılı geçtiğinin altını çizdi.
Rusya'nın her zaman güvenilir ve sorumluluk sahibi bir gaz tedarikçisi olduğunun altını çizen Putin, Türkiye ve üçüncü ülkelere gaz tedarikini bundan sonra da sürdüreceklerine dair güvence verdi.
Erdoğan'la yaptıkları görüşmede Ukrayna'daki duruma ve tahıl anlaşmasına büyük önem verdiklerini anlatan Putin, Batılı ülkelerin tahıl anlaşması kapsamında Rusya önündeki yükümlülüklerinin ifasını bloke etmeyi sürdürdüğünü kaydetti.
Putin, Rusya tahıl koridorunun güvenliğini sağlarken diğer tarafın insani koridorları terör saldırıları için kullandığının altını çizerek Batı'nın Rusya'yı tahıl anlaşmasının insani niteliği konusunda kandırdığı eleştirisini getirdi.
Erdoğan, konuşmasında şunları söyledi:
Kıymetli dostum Sayın Putin'e nazik daveti ve misafirperverliği için tekrar teşekkür ediyorum. Yine bu vesileyle 6 Şubat depremleri ile son aylarda yaşanan orman yangınları sırasında verdikleri destek ve sergiledikleri dayanışma için şahsım, milletim adına teşekkür ediyorum. Kendisi ile son olarak geçtiğimiz yıl Astana'da düzenlenen Asya'da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı vesilesiyle bir araya gelmiştik. O günden bugüne kadar Sayın Putin ile daima yakın telefon diplomasisi ile diyalog içinde olduk.
Bu yılın ilk 7 ayında 3,5 milyon Rus turist ülkemize geldi
Bugün gerek ikili gerekse heyetler arası yaptığımız görüşmelerde gündemimizdeki konuları ele aldık. Ticaret, enerji, tarım, turizm, ekonomi ve finans başta olmak üzere çok boyutlu işbirliğimizi daha da güçlendirmek için atılabilecek adımları değerlendirdik. İkili ticaret hacmimiz geçen sene yaklaşık 62 milyar dolara yaklaştı. 100 milyar dolar olarak belirlediğimiz hedefe emin adımlarla ilerliyoruz. Turizmde bu yıl da oldukça başarılı bir sezon geçiriyoruz. 2022 yılında 5 milyon 230 bin Rus vatandaşını ülkemizde ağırlamıştık. Bu yılın ilk 7 ayında ise 3,5 milyon Rus turist ülkemize geldi. Bu sayının kalan dönemde daha da artacağına inanıyorum.
Girişimin devam ettirilmesi gerektiğine inanıyoruz
Üzerinde özellikle durduğumuz konulardan biri Karadeniz Girişimi'nin yeniden canlandırılması oldu. Rusya'nın Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ofis açma kararından memnuniyet duyduk. Karadeniz Girişimi, küresel gıda krizi ile mücadelede anahtar rol oynadı. Özellikle Afrika gibi tahıla en çok ihtiyaç duyanlar için bir nefes borusu oldu. Gündeme getirilen alternatif öneriler Karadeniz Girişimi gibi sürdürülebilir, güvenli ve taraflar arası işbirliğine dayanan kalıcı bir model sunamamıştır. Rusya'nın girişimin yeniden başlaması noktasındaki beklentileri tüm tarafların malumudur. Rus dostlarımızın dile getirdiği hususları biz de farklı vesilelerle ifade ettik ediyoruz. Eksiklerin giderilerek girişimin devam ettirilmesi gerektiğine inanıyoruz.
Bu konudaki görüşlerimizi değerli dostum ile de samimiyetle ikili görüşmemizde paylaştım. Bu kapsamda Birleşmiş Milletler ile bir istişare önemli ilerlemeler içeren yeni öneriler paketi hazırladık. Bu yeni süreç vasıtasıyla netice almanın mümkün olduğu kanaatindeyim. Türkiye olarak beklentileri karşılayacak bir çözüme inşallah kısa sürede ulaşacağımıza inanıyorum.
Üzerimize düşeni her zaman olduğu gibi yine yapmaya hazırız
Bölgemizde kalıcı barış, istikrar ve refahın tesisine yönelik çalışmalarımızı sürdürme kararlılığındayız. Devam eden çatışmaların bir an önce uluslararası hukuk temelinde kalıcı ve adil bir barış ile sona erdirilmesini arzu ediyoruz. Her konuşmamda vurguluyorum. Savaşın kazananı, barışın kaybedeni olmaz. Bu ilkesel yaklaşımımızı aynen muhafaza ediyoruz. Taraflar arasında doğrudan müzakerelere evvelce ev sahipliği yaptık. Bu konuda üzerimize düşeni her zaman olduğu gibi yine yapmaya hazırız.
Sayın Putin ile diğer bölgesel ve küresel meseleleri de ele aldık. Bu kapsamda Suriye, Güney Kafkasya, Libya ile Afrika'daki son gelişmeleri değerlendirdik. İkili ilişkilerimizi bugüne kadar iyi komşuluk, dosluk, samimiyet ilkeleri temelinde ülkelerimizin ve bölgemizin çıkarına hizmet edecek şekilde ilerlettik. Bu temel üzerine inşa edilen Türk-Rus münasebetlerinin faydalarını çok geniş bir alanda gördük görüyoruz. Rusya ile yakın temasımız bölgesel ve küresel meselelerin çözümüne katkı sunmayı sürdürecektir. Özellikle Akkuyu Nükleer Enerji Santrali malum son şiddeti ile yürüyor ikinci bir adım olarak da yine Sinop Nükleer Enerji Santrali konusunu bugün değerli dostum ile ele aldık. Bu alanda da atılacak bir adımla Türkiye sınıf atlayacaktır.
Rusya olumlu bakmıyor
Özellikle Ukrayna'nın burada Rusya ile müşterek adımların atılabilmesi noktasında yaklaşımlarını tabiki yumuşatması gerekiyor. Özellikle şuan itibarıyla Karadeniz Tahıl Koridoru'ndan en az gelişmiş fakir Afrika ülkelerine gönderilecek tahıl önemli. Ama buradan çıkacak tahılın yüzde 44'ü Avrupa ülkelerine giderse buna haklı olarak Rusya olumlu bakmıyor. Buradan zaten yüzde 14 Türkiye'ye gönderiliyordu, bunun dışında yüzde 6 civarında Afrika ülkelerine. Bugünkü yaptığımız görüşmede Sayın Putin biz 1 milyon ton fakir ülkelere bu tahılı göndermeye varız, bunun bütün lojistik çalışmalarını da yaptık ve bu lojistik çalışmalarıyla bu adımı atmaya hazırız dediler. Biz de kendilerine burada üzerimize ne görev düşüyorsa Türkiye olarak biz de buna varız ve sizden gelecek olan bu tahılları biz fabrikasyon olarak değirmenlerimizde öğüterek un şeklinde fakir Afrika ülkelerine gönderebiliriz dedik. Bu konularda da mutabık kaldık. Temennim odur ki Sayın Putin de Afrika ülkelerinden bu talepleri süratle yerine getirir ki 6 tane ülkeden özellikle bahsediyor. Temennim odur bu adımları da müşterek atma durumunda oluruz.
Katar, mali destek verme bakımından katılabiliriz diyor
Katar'ın özellikle bu fakir en az gelişmiş Afrika ülkelerine tahılın özellikle un haline getirelerek gönderilmesi noktasında mali destek verme bakımından Rusya-Türkiye-Katar üçlüsü olarak katılabiliriz diyorlar. Böyle bir adımı atmak suretiyle temenni ediyorum ki en az gelişmiş Afrika ülkelerinin bizler de yanında oluruz.
