Kasım ayı Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçlandı ve şimdi emekli kök maaşlarındaki artış ve en düşük memur maaşları merak konusu oldu.
Ocak ayındaki artışın ne kadar olacağı, aralık ayında duyurulacak kasım enflasyon rakamlarına bağlı. Emekli kök maaşlarındaki ve memur maaşlarındaki yükseliş, Ocak başında TÜİK’in açıklayacağı 6 aylık enflasyon oranına göre şekillenecek.
Özellikle Orta Vadeli Plan (OVP) ve ekonomik planlardaki güncellemeler, emekli maaşı ayarlamalarını gündeme getirdi. 2024 yılına girerken, çalışmayan emekliler için 5000 TL’lik bir ödeme yapıldı ve şimdi kök maaş artışı ve en düşük emekli maaşı ayarlamaları ilgi odağı oldu.
TÜİK verilerine göre Temmuz’da enflasyon yüzde 9,62, Ağustos’ta yüzde 9,09, Eylül’de yüzde 4,75 ve Ekim’de yüzde 3,43 olarak gerçekleşti. Bu verilere göre hesaplanan refah payı dışında, 4 aylık SSK ve Bağ-Kur emekli artışı yüzde 29,41 ve memur artışı da enflasyon farkıyla birlikte yüzde 40,39 olarak belirlendi.
Bu oranlar, enflasyonun sıfır olması halinde bile değişmeyecek. 4 Aralık’ta TÜİK’in Kasım enflasyon rakamlarını açıklamasıyla birlikte 5 aylık enflasyon oranı ortaya çıkacak ve kesin artış oranları Ocak ayı başında belli olacak.
Kesin artış oranlarının belirlenmesi için gerekli olan veriler, Kasım ve Aralık ayları enflasyon rakamlarıyla birlikte TÜİK tarafından açıklanacak. Böylece 6 aylık enflasyon oranı ve maaş artışları netleşecek. SSK ve Bağ-Kur emeklileri her yıl doğrudan 6 aylık enflasyon oranı kadar artış alırken, son zamanlarda bu rakamlara refah payı da eklendi.
Memurlar ve memur emeklileri ise Ocak ve Temmuz dönemlerinde zam alıyor. Bu dönemdeki 6 aylık enflasyon rakamları, memur enflasyon farkını oluşturuyor ve yeni toplu sözleşme artışı bu farkla birlikte nihai memur maaşlarını belirliyor.
Merkez Bankası’nın Kasım ayı Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçları, 2023 yıl sonu enflasyon beklentisini yüzde 67,23’e indirdi ve yıl sonu dolar tahmini 30 lira olarak belirledi.
Bu yeni enflasyon tahmini doğrultusunda, emekli ve memurun artış tablosu şöyle oluştu:
6 aylık enflasyon oranı yüzde 39,62
6 aylık memur enflasyon farkı yüzde 31,72
Memur toplu sözleşme artışı yüzde 15
6 aylık memur artışı yüzde 51,48
İŞTE RAKAMLAR
Eğer ekonomistlerin tahminleri tutarsa, evli ve 2 çocuklu en düşük memur maaşı 22 bin 17 liradan 33 bin 351 liraya, en düşük memur emeklisi maaşı da 9 bin 876 liradan 14 bin 960 liraya çıkacak.
Ocak ayında emekli kök maaşında yapılan ayarlama ile en düşük emekli maaşı, 3500 TL’den önce 5500 TL’ye sonra da 7500 TL’ye yükseltildi. Bu, kümülatif yükselişin yüzde 107’yi geçmesiyle dikkat çekti.
Her emeklinin maaşı, kendi emeklilik şartlarına göre belirlenir ve bir kök aylık hesaplanır. Bu hesaplamaya yüzde 4’lük ek ödeme de eklenir.
Yasal olarak belirlenen taban aylığın altındaki emekli maaşları, Hazine desteği ile 7.500 TL’ye tamamlanır. Emekli taban aylığının ara artış ile yükselmesi, Hazine desteğinin de artmasına neden olacak.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI
6 aylık enflasyon oranı ve memur artışı referans alındığında Ocak 2024’te en düşük emekli maaşının yaklaşık olarak 10.500 TL ile 11.500 TL arasında olması bekleniyor.
Bir sonraki artışın büyüklüğü, Türkiye’nin ekonomik gidişatına ve enflasyonun durumuna bağlı olarak belirlenecek. Beklentiler, emeklilerin ve memurların maaşlarında önemli bir yükseliş olacağı yönünde. Ancak resmi rakamların açıklanması, net bir tablonun ortaya çıkmasını sağlayacak.
Kasım ve Aralık ayı enflasyon rakamlarının ardından gelecek veriler merakla bekleniyor. Bu veriler, önümüzdeki dönemde emekli ve memur maaşlarının belirlenmesinde önemli bir rol oynayacak.