İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası (İTSO) Konferans Salonu’nda düzenlenen seminere çok sayıda dinleyici katılım gösterdi.
İHRACATTA İSTENEN BELGELER
Seminerde ilk olarak söz alan Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü Ticaret Uzmanı Bülent Ferik, ‘İhracat Mevzuatı ve Dâhilde ve Hariçte İşleme Rejimleri’ konusunu ele aldı. Ticaret Uzmanı Bülent Ferik, “İhracat belge üzerinden yürütülen bir süreçtir. En başta gümrük beyannamesi geliyor. Diğer bir önemli belge ise ihracatçının keseceği faturadır. Ürünün niteliğine göre aranan bir takım teknik düzenlemeler de aranabiliyor. Bazı gıda ürünleri zorunlu standarda tabidir, bunlar için standart kontrol belgesi düzenlenmesi gerekir. Antika, tarihi eserler, eski halılar gibi ürünler için analiz raporu düzenlenmesi gerekiyor. Bazı ülke ihracatçıları ise karşı ülkeden bir gözetim belgesi alınarak malların gönderilmesini zorunlu kılabiliyor. Bu da genelde gelişmekte olan ülkelerin yaptığı bir uygulamadır. Eğer böyle bir ülkeye ihracat yapacaksanız öncelikle ülkemize yerleşik olan ve o ülke tarafından yetkilendirilmiş olan firmadan bir belge almanız gerekiyor. Her ülkede böyle bir zorunluluk yok ama Afrika’da bazı ülkeler bunu istiyorlar. Bitkisel ürün ihracatında ürünler için Tarım İl Müdürlüklerinden bitki sağlık sertifikası alınması gerekiyor, hayvansal ürün söz konusuysa yine aynı yerden sağlık sertifikası alınması gerekiyor. İthalatçı ürünler gıda ürünlerinde ilave analizler de isteyebiliyorlar. Bu da ülke ve ürün bazında değişebiliyor. İhracatta kullanılan bir diğer belge ise ürünün menşeini gösteren Menşe Şahadetnamesidir. Bunlar genelde anlaşma tarafı iki ülke arasında kullanılan belgelerdir. Bu ürünün fonksiyonu, ihraç edilen ürünün çıkış ülkesi menşeili olduğunu ve dolayısıyla tercihli tarifeden yararlanma hakkı olduğunu gösteren bir belgedir.”
DÂHİLDE İŞLEME REJİMİ
“Dâhilde işleme rejimi, ihraç ürününün elde edilmesinde kullanılan girdilerin ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın gümrük muafiyetli olarak ithal edilmesidir. İthalat, üretim süreci, nihai ürün ve ihracat süreçlerini içerir. İhracatçılarımıza dünya piyasalarında rekabet gücü kazandırmak, ihraç pazarlarımızı geliştirmek, ihraç ürünlerimizi çeşitlendirmek ve sürdürülebilir ihracat artışı sağlamak gibi amaçlara sahiptir”
DÂHİLDE İŞLEME İZNİ
“Eşyanın; tamir edilmesi, boyanması, yenilenmesi, monte edilmesi, birleştirilmesi, ambalajlanması, bedelsiz ithalatı vb. işlemler için Gümrük İdarelerince Dâhilde İşleme İzni (Dİİ) verilir. Dâhilde İşleme İzni verilecek haller, ihracat 2006/12 sayılı Tebliğ’in 14. maddesinde sayılmaktadır. İzin şartlarına göre ithal edilen eşyanın ihraç edildiğinin tespiti kaydıyla, Dİİ ihracat taahhütleri ilgili gümrük idaresi tarafından kapatılmaktadır. İthal eşyasının ihraç edilecek ürünün üretiminde kullanıldığının tespitinin mümkün olması, ülkemizde yerleşik üreticilerin temel ekonomik çıkarlarının olumsuz etkilenmemesi, faaliyetin katma değer yaratan, kapasite kullanımını artıran, rekabet gücü sağlayan nitelikte olması ve firmaların performansları gibi maddeler Dâhilde İşleme İzin Belgesi müracaatı değerlendirme kriterlerini oluşturmaktadır.”
KDV’DE TECİL TERKİN SİSTEMİ
“KDV’de Tecil Terkin Sistemi, DİİB’de yer alan madde ve malzemelerin yurt içinden KDV ödenmeksizin alımına imkân tanınmaktadır. Faturalarda her bir mal türüne ilişkin KDV hariç bedelin en az 2.500 TL (Tekstil yardımcı maddelerinde ise en az 500 TL) olması gereklidir. Tecil-terkin kapsamında satın alınan mallardan üretilen ihraç eşyasının DİİB’de belirtilen süre ve şartlara uygun olarak ihraç edilmemesi halinde; tecil edilen KDV ile vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi alıcıdan tahsil edilir. DİİB sahibi alıcılar satın aldıkları maddelerden imal ettikleri malları DİİB süresi içerisinde ihraç ettiklerini YMM raporu ile tespit ettirmelidir” ifadelerini kullandı.
DEVLET DESTEKLERİ
‘İhracatta Sağlanan Devlet Yardımları’ konusunda bilgilendirmelerde bulunan Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü Ticaret Uzmanı Koray Berksoy, “İhracata Yönelik Devlet Yatırımları (DFİF) ihracata hazırlık destekleri, pazarlama destekleri ve yüksek katma değere yönelik destekler olarak ele alınır. Bunlar; UR-GE desteği, Pazara Giriş Belgelerinin Desteklenmesi, Pazar Araştırma ve Pazara Giriş Desteği, Yurt Dışı Fuar Desteği, Yurt İçi Fuar Desteği, Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Desteği, Tasarım Desteği, Marka-Turquality Desteği, Küresel Tedarik Zincirine Giriş Desteği ve Türkiye Ticaret Merkezleri olarak alt dallara ayrılırlar” diyerek desteklere başvuru koşullarıyla ilgili bilgiler verdi.
İHRACATA İLİŞKİN GÜMRÜK MEVZUATI
Gümrükler Genel Müdürlüğü Ticaret Uzmanı Betül Süren ise ‘İhracatta Gümrük Mevzuatı ve Uygulamaları konusuna değindi. Süren, “4458 sayılı Gümrük Kanunu’na göre ihracat rejimi, serbest dolaşımda bulunan eşyanın ihraç amacıyla Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkışına ilişkin hükümlerin uygulandığı rejimdir. İhracatçı olmak için vergi numarasına sahip gerçek veya tüzel kişi olmak, tüzel kişi statüsü olmasa da hukuki tasarruf yapma yetkisine sahip ortaklık olmak ve ilgili ihracatçı birliğine üye olmak gerekir. Bütün kişiler, gümrük mevzuatı ile öngörülen tasarrufları ve işlemleri gerçekleştirmek üzere gümrük idarelerindeki işleri için bir temsilci tayin edebilirler. İhracatta gümrük işlemleri; gümrük beyanı, ihracatçı birliği onayı, muayene ve beyannameye eklenmesi gereken belgelerden oluşmaktadır. Gümrük beyanı yazılı olarak, bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla, sözlü olarak ya da başka bir tasarruf yoluyla yapılabilir. İhraç edilecek eşyanın yazılı beyanı ihracata ilişkin gümrük beyannamesi ile yetkili gümrük idaresine beyan edilmesi gerekmektedir. Beyanın bilgisayar veri işleme tekniği ile yapılması esastır. Bunun için BİLGE (Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri) yazılımı kullanılmaktadır. Beyanname yerine geçen belgeler ve beyanname kullanılmaksızın yapılacak beyanlara ilişkin ayrıca düzenleme yapılmıştır. Her ihracat beyannamesinin tescilinden önce Birlik Kayıt Numarası ve Birlik Onay Kodu (kripto) beyannameye kaydedilmek zorundadır” şeklinde konuştu