Korona virüsünün yeni bir alt varyantı olan JN.1, dünyada hızla yayılıyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bu varyantı “dikkate alınması gereken varyant” kategorisine aldı. Peki JN.1 varyantı nedir, aşıların etkisini azaltıyor mu ve nasıl korunabilirsiniz? İşte merak edilenler.
JN.1 Varyantı Nerede Görüldü?
JN.1 varyantı, Covid varyantı Omicron’un bir alt varyantı olarak ortaya çıktı. Bu varyant, dünyada nüfus yoğunluğunun en yüksek olduğu ülkeler arasında yer alan Hindistan, Çin ve ABD’de de görüldü. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’ne (CDC) göre, JN.1 şu anda ülkede en hızlı yayılan varyant ve enfeksiyonların yüzde 15 ila 29’unu oluşturuyor. İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı da, JN.1’in şu anda laboratuvarda analiz edilen pozitif Covid vakalarının yaklaşık yüzde 7’sini oluşturduğunu ve bu ve diğer varyantlarla ilgili tüm verileri izlemeye devam edeceğini söyledi.
JN.1 Varyantı Neden Hızla Yayılıyor?
JN.1’in hızla yayılmasının nedeni muhtemelen spike proteininde türediği BA.2.86 varyantınınkine ek bir mutasyona sahip olması. Bu mutasyon, virüsün insan hücrelerine daha kolay bağlanmasını ve bulaşmasını sağlayabilir. DSÖ’nün risk değerlendirmesinde, “Bu varyantın, özellikle kış mevsimine giren ülkelerde diğer viral ve bakteriyel enfeksiyonlardaki artışın yanı sıra korona virüsü vakalarında artışa neden olabileceği öngörülüyor” deniliyor.
JN.1 Varyantı Aşıların Etkisini Azaltıyor Mu?
DSÖ’ye göre, JN.1’in aşıların sunduğu bağışıklığı ne kadar aşabildiği konusunda hâlâ sınırlı kanıt bulunuyor. DSÖ yetkilileri, kamu sağlığı için riskin şu anda düşük olduğunu ve mevcut aşıların koruma sağlamaya devam ettiğini söylüyor. Ancak yetkililer bu kış, Covid vakalarının ve diğer enfeksiyonların artabileceği uyarısında bulunuyor. Grip, solunum sinsityal virüsü (RSV) ve çocukluk çağı pnömonisi gibi solunum yolu virüsleri de Kuzey Yarımküre’de yükselişte.
JN.1 Varyantı Daha Fazla Hasta Ediyor Mu?
Bu varyantın insanları öncekilere göre daha fazla hasta ettiğine dair bir kanıt yok. Ancak DSÖ yetkilileri, Covid’le hastaneye kabul edilen kişilerle ilgili veri raporlayan ülkelerin sayısının önemli ölçüde azalması nedeniyle, bu varyantın sağlık üzerindeki etkisini belirlemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu söylüyor.
JN.1 Varyantından Nasıl Korunabilirsiniz?
Enfeksiyonları ve ciddi hastalıkları önlemek için DSÖ şunları öneriyor:
-
Kalabalık ve kapalı alanlarda maske takın,
-
Öksürdüğünüzde ve hapşırdığınızda ağzınızı kapatın,
-
Ellerinizi düzenli olarak temizleyin,
-
Özellikle riskli kategorideyseniz, güncel Covid ve grip aşılarını yaptırın,
-
Covid belirtileriniz varsa test yaptırın.
