Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Uluslararası Denizciler Günü ve Amatör Denizci Belgesi Uygulama Eğitim Merkezleri Çalıştayı’nda yaptığı konuşmada, denizciliğin bir meslekten öte bir yaşam biçimi olduğunu belirtti. “Mavi vatanın her köşesinde görev yapan denizcilerimize sevgi ve saygılarımı sunuyorum,” diyen Uraloğlu, denizciliğin küresel ticaretin omurgası olduğunu vurguladı.
DENİZYOLU TAŞIMACILIĞI REKOR KIRIYOR
Uraloğlu, 2024’te dünya yük taşımacılığının yüzde 88’inin denizyoluyla gerçekleştiğini, küresel denizyolu yük trafiğinin yüzde 2,4 artarak 12,6 milyar tona ulaştığını belirtti. Türkiye’de dış ticaretin yüzde 86’sının denizyoluyla yapıldığını kaydeden Bakan, 2002’den bu yana limanlarda elleçlenen yük miktarının yüzde 180, konteyner miktarının ise yüzde 443 arttığını ifade etti. 2024’te limanlarda 531,7 milyon ton yük ve 13,5 milyon TEU konteyner elleçlenirken, Mayıs 2025’te 1,36 milyon TEU ile aylık konteyner rekoru kırıldı.
HÜRMÜZ BOĞAZI VE KÜRESEL TİCARET
Hürmüz Boğazı’ndaki gelişmelerin denizyollarının kritik önemini bir kez daha gösterdiğini belirten Uraloğlu, “Son dönemde brent petrol fiyatlarında yüzde 15, LNG fiyatlarında yüzde 10 dalgalanma yaşandı. Tanker sigorta bedelleri yüzde 300 artarak gemi değerinin yüzde 0,7’sine yükseldi,” dedi. Türkiye’nin, stratejik boğazlardaki istikrar için diplomasi ve iş birliğine dayalı bir rol üstlendiğini vurgulayan Bakan, 27 Haziran’da Cumhurbaşkanı’nın katılımıyla düzenlenecek Küresel Ulaştırma Koridorları Forumu’nun, Türkiye’nin ticaret merkezindeki rolünü güçlendireceğini söyledi.
DENİZCİLİK EĞİTİMİNE STRATEJİK YATIRIM
Türk deniz ticaret filosunun 53 milyon dedveyt ton kapasiteyle dünyada 11. sırada yer aldığını belirten Uraloğlu, 85 faal tersanenin 94 bin kişiye istihdam sağladığını ifade etti. “Nitelikli personel yetiştirilmesini önceliğimiz kabul ediyoruz,” diyen Bakan, Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği’ni yenileyerek sektörü uluslararası normlarla uyumlu hale getirdiklerini açıkladı. İngilizce YDS puanını 5 puan düşürdüklerini, kabotaj seferlerindeki hizmetlerin belge yenilemede geçerli olduğunu ve yeterlik sınavlarında iptal sınırını 5 sete çıkardıklarını belirtti.
TEKNOLOJİ VE KALİTE ODAKLI REFORMLAR
Uraloğlu, ticari yatlar, tersaneler ve askeri gemilerde çalışan denizcilere kısmi terfi hakları sağladıklarını, eğitimde teknoloji ve kaliteyi artırdıklarını ifade etti. Gemi İnsanları Bilgi Sistemi (GİBS) ile yeterlik başvurularının dijitalleştiğini ve sistemin AB tarafından örnek uygulama seçildiğini vurguladı. Ayrıca, Uluslararası Denizcilik Çalışma Sözleşmesi’ne taraf olma sürecinin Meclis’te son aşamada olduğunu, bu sayede gemi insanlarının özlük haklarında iyileşmeler sağlanacağını belirtti.
“Deniz bir sevda, kültür ve yaşam biçimidir” diyen Uraloğlu, 2018’de başlatılan “Hedef 2023: 1 Milyon Amatör Denizci” projesiyle 1 milyon 46 bin vatandaşa amatör denizci belgesi kazandırıldığını açıkladı. Türkiye Yelken Federasyonu ile yapılan iş birliğiyle eğitimlerin 10 saat teorik ve 4 saat uygulamalı olarak düzenlendiğini, Amatör Denizci Bilgi Sistemi (ADBS) ile başvuru ve sınav süreçlerinin kolaylaştığını belirtti. Yeni yönetmelikle amatör denizci belgelerinin uluslararası geçerliliğinin güçleneceğini ifade etti. Bakan Uraloğlu, çalıştayın amatör denizciliğin geleceğini şekillendireceğini belirterek, “Sizlerden gelecek önerilere açığız. Türk denizcisinin başarısına güveniyoruz ve desteklemeye devam edeceğiz,” dedi. Denizde hayatını kaybeden denizcileri rahmetle anan Bakan, tüm denizcilere sağlık ve başarı diledi.