2023'te yapılacak seçimlere az bir zaman kala muhalefet, henüz Cumhurbaşkanı adayını açıklamış değil. Altılı masayı oluşturan muhalefet partileri toplantı üstüne toplantı yaparken, iktidar cephesinden neredeyse her gün yeni bir hamle geliyor. Yalnızca parlamenter sisteme geçiş konusunda anlaşma sağlayabilen muhalefet ise, geçiş sürecindeki anayasa çalışmasını aylarca süren görüşmelerin ardından tamamlayabildi.
Altılı masa tarafından oluşturulan komisyon, mevcut anayasanın 89 maddesi ve 10 başlığında değişiklik önerdi. Anayasa çalışması, liderlerin daha önce imzaladıkları güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçişi öngören mutabakat metni temel alınarak yürütüldü. Bu kapsamda ana metin genel hatlarıyla korunurken bazı başlıklarda değişikliğe gidildi.
Hayvan hakları fıkrası eklendi
Çalışma kapsamında, mevcut anayasanın ikinci kısmında yer alan "Temel Haklar ve Ödevler" başlığındaki, "ödev" kelimesi, "özgürlük mantığına aykırı" ve "bireyi ezen bir ifade" olduğu gerekçesiyle "hürriyet" olarak değiştirildi. Anayasadaki "Sağlık hizmetleri ve çevrenin korunması" başlığına "hayvan hakları" ifadesi eklendi. Bu çerçevede "sağlık hakkı" ile "çevre ve hayvan hakları" ayrı fıkralar olarak düzenlendi. Çalışmada, "Devlet doğal hayatı ve hayvanları korur, hayvanlara yönelik eziyet ve kötü muamele yapılmaması için gerekli tedbirleri alır." ifadesi yer aldı.
Siyasi partilerin kapatılması zorlaştırıldı. Siyasi partilerin kapatılmasının, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın talebi ve TBMM üye tam sayısının 5'te 3 çoğunluğunun vereceği izne bağlı olarak açılan dava üzerine Anayasa Mahkemesince kesin olarak karara bağlanması önerildi.
Milletvekili sayısı 600 olarak kalacak
TBMM'deki sandalye sayısında değişiklik öngörülmedi ve 600 olan milletvekili sayısı korundu. Yurt dışı oyların seçim bölgesi olarak tanımlandığı çalışmada, "Yurt dışında yaşayan Türkler" şeklinde ayrı bir seçim çevresi oluşturulması ve yurt dışı seçim çevresinden seçilecek milletvekili sayısının 15'i geçmemesi öngörüldü.
Pazartesi günü açıklanacak
Çalışmaya göre, Anayasa Mahkemesi ile Hakimler ve Savcılar Kurulu üye sayısında kadın kotası uygulanacak. Mahkeme ve kurula seçimle gelenlerin en az yarısı kadın olacak.
AA'nın haberine göre komisyonun anayasa değişikliğine ilişkin hazırladığı metin, 28 Kasım Pazartesi günü, genel başkanların katılımıyla düzenlenecek programla kamuoyuyla paylaşılacak.