GÜNDEM

8 Mart dünyada ve Türkiye'de nasıl başladı?

Günümüzde 8 Mart Dünya Kadınlar Günü bazı ülkelerde resmi tatilken, bazı ülkelerde ise büyük ölçüde görmezden gelinir. Bazı ülkelerde protesto günü, bazılarında ise kadınlığı kutlayan bir gündür.

Abone Ol

ANKARA (İGFA) - Dünya Kadınlar Günü, Birleşmiş Milletler tarafından bu şekilde tanımlanmış olarak her yıl 8 Mart'ta kutlanan uluslararası bir gündür.

İnsan hakları temelinde kadınların siyasi ve sosyal bilincinin geliştirilmesine, ekonomik, siyasi ve sosyal başarılarının kutlanmasına ayrılmaktadır.

Dünya Kadınlar Günü, kadın hakları hareketinde bir odak noktasıdır.

Bu özel gün kadınların hayatın her alanında erkeklerle eşit haklara sahip olmak içişn verdiği bir savaşın neticesinde ortaya çıkmıştır.

8 Mart 1957 tarihinde New York'ta tekstil sektöründe uzun çalışma saatlerine rağmen düşük ücretlerle ve kötü şartlar altında çalışan kadınlar bu çalışma şartlarını protesto etmek maksadıyla grev yapmışlardır. Bu grev esnasında fabrikada yangın çıkmış ve fabrikanın önünde kurulan barikatlardan dolayı kaçamayan 129 kadın yanarak can vermiştir. Ölen işçi kadınların cenazesine ise 10 binden fazla kişi katılım sağlamıştır.

Yaşanan bu acı olaydan 52 sene sonra yan 1910 senesinde, Danimarka'nın Kopenhag şehrinde II. Sosyalist Enternasyonal toplantısında Clara Zetkin bir öneri sunmuştur. Bu öneri ile 8 Mart artık kadınların haklarının savunulmasu ve birlikteliği adına 8 Mart’ın “Internationaler Frauentag” (International Women’s Day – Dünya Kadınlar Günü) olarak anılması oybirliğiyle kabul edildi.

Amerika Sosyalist Partisi, 28 Şubat 1909'da New York'ta bir "Kadınlar Günü" düzenledikten sonra, 1910 Uluslararası Sosyalist Kadın Konferansı her yıl bir "Kadınlar Günü" düzenlenmesini önerdi. 1917'de Sovyet Rusya'da kadınlar oy hakkı kazandıktan sonra 8 Mart ulusal bayram oldu. Kadınlar Günü, 1967'de feminist hareket tarafından benimsenene dek ağırlıklı olarak sosyalist hareketler ve komünist ülkeler tarafından kutlandı.

1975'te Birleşmiş Milletler tarafından kutlanmaya başlandı.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 16 Aralık 1977 yılında aldığı kararı ile üye ülkeler kendi geleneklerine ve tarihlerine uygun bir günü Uluslararası Kadın Hakları ve Uluslararası Barış Günü ilan etmeye davet edildi.

TÜRKİYE'DE 8 MART

Türkiye'de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ilk kez 1921 yılında, iki komünist kız kardeş Rahime Selimova ve Cemile Nuşirvanova'nın girişimi ile gerçekleştirildi.

Bu tarihten sonra yıllar boyunca 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kutlamalarına izin verilmedi. 1975 yılında "Birleşmiş Milletler Kadın On Yılı" ilan edildi. Türkiye de bu kapsamda yer aldığı için 1975 yılında Türkiye'de "Kadın Yılı Kongresi" yapıldı.

8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nün 1975 yılında kutlanmaya başlamasında İlerici Kadınlar Derneği’nin faaliyetleri de etkili oldu. Böylece 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapalı ortamlardan sokaklara ve meydanlara çıktı. İlerici Kadınlar Derneği, işçi sınıfı ile kadınları bir araya getirerek haklarını aramaya çağıran bir sivil toplum örgütüydü. Kurulduğu andan itibaren kısa sürede yurt çapında 33 şube ve 35 temsilcilik aracılığıyla 15 bine yakın üyeye sahip oldu. “Kadınların Sesi” adlı yayın organı ile 35 bin kişiye ulaşabiliyordu.

12 Eylül Darbesi'nden sonra tekrar askerî cunta yönetimi tarafından dört yıl süreyle hiçbir kutlama yapılmasına izin verilmedi.

1984'ten itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından kutlanmaya devam edilmektedir. Bu yeni dönemin temel farkı, eskiden sadece sosyalist kesimin sahiplendiği bu günün artık hemen tüm kadın kuruluşlarının yanı sıra adeta resmî bayram gibi devlet yetkilileri ve kurumları tarafından da kutlanmaya, hatta şirketlerin de reklam ve pazarlama faaliyetleri ile buna katılmaya başlamasıdır.

Öte yandan, günümüz Türkiye'sinde 8 Mart'ı Komintern'in 1920'li yıllardaki "sınıfa karşı sınıf" politikalarının bir yansıması olarak adlandırıldığı şekilde, "Dünya Emekçi Kadınlar Günü" olarak kutlayanlar da olduğu görülmektedir.

{ "vars": { "account": "G-KFE40D1TR1" }, "triggers": { "trackPageview": { "on": "visible", "request": "pageview" } } } { "vars": { "account": "G-KFE40D1TR1" }, "triggers": { "trackPageview": { "on": "visible", "request": "pageview" } } } { "vars": { "account": "G-KFE40D1TR1" }, "triggers": { "trackPageview": { "on": "visible", "request": "pageview" } } } { "vars": { "account": "G-KFE40D1TR1" }, "triggers": { "trackPageview": { "on": "visible", "request": "pageview" } } } # admatic.com.tr ads.txt lines | Date: 2025-06-10 admatic.com.tr, adm-pub-576268717, DIRECT, uufps1dh5stc6euk connectad.io, 508, RESELLER, 85ac85a30c93b3e5 adform.com, 768, RESELLER, 9f5210a2f0999e32 rubiconproject.com, 26800, RESELLER, 0bfd66d529a55807 openx.com, 537145117, RESELLER, 6a698e2ec38604c6 lijit.com, 244287, RESELLER, fafdf38b16bf6b2b openx.com, 538959099, RESELLER, 6a698e2ec38604c6 pubmatic.com, 137711, RESELLER, 5d62403b186f2ace pubmatic.com, 156212, RESELLER, 5d62403b186f2ace appnexus.com, 1019, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 adform.com, 3266, DIRECT ogury.com, 6daed14b-1822-4904-8e4c-a21d4be0b210, RESELLER appnexus.com, 11470, RESELLER pubmatic.com, 163238, RESELLER, 5d62403b186f2ace smartadserver.com, 4537, RESELLER, 060d053dcf45cbf3 rubiconproject.com, 25198, RESELLER, 0bfd66d529a55807 video.unrulymedia.com, 533898005, RESELLER dauup.com, 34141, RESELLER rubiconproject.com, 20086, RESELLER, 0bfd66d529a55807 appnexus.com, 14416, RESELLER appnexus.com, 14808, RESELLER rubiconproject.com, 27026, RESELLER, 0bfd66d529a55807 adform.com, 3240, RESELLER rtbhouse.com, f2PMUrbTLheS4d67McTq, DIRECT rtbhouse.com, RcZfc1nKUmkHGXLIwZQb, DIRECT rtbhouse.com, eqt3MD0DmNFukxfZqFm0, DIRECT rtbhouse.com, KicWDRpi0GCWX2lQJcYn, DIRECT adform.com, 2968, RESELLER onetag.com, 8e4c756bde8b2d3, DIRECT appnexus.com, 13099, RESELLER pubmatic.com, 161593, RESELLER, 5d62403b186f2ace rubiconproject.com, 11006, RESELLER, 0bfd66d529a55807 adform.com, 3215, RESELLER video.unrulymedia.com, 6111915185540403805, RESELLER rtbhouse.com, qbax0oJZ14CFN7BQIJcp, RESELLER rtbhouse.com, qYjwzKx0LtW8zyxLj0Qn, RESELLER openx.com, 540861995, DIRECT, 6a698e2ec38604c6 openx.com, 558237126, DIRECT, 6a698e2ec38604c6 adform.com, 2904, RESELLER richaudience.com, kBjBHJPcXM, RESELLER appnexus.com, 8233, RESELLER pubmatic.com, 81564, RESELLER, 5d62403b186f2ace pubmatic.com, 156538, RESELLER, 5d62403b186f2ace rubiconproject.com, 13510, RESELLER netaddiction.tech, net-pub-6615266254, DIRECT, uufps1dh5stc6euk adform.com, 2668, RESELLER appnexus.com, 11673, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 pubmatic.com, 155968, RESELLER, 5d62403b186f2ace rubiconproject.com, 11398, RESELLER, 0bfd66d529a55807 openx.com, 541163168, RESELLER, 6a698e2ec38604c6 rtbhouse.com, e3qznauVqenvza0c5wWJ, RESELLER criteo.com, B-064389, RESELLER, 9fac4a4a87c2a44f themediagrid.com, BIH5U6, RESELLER, 35d5010d7789b49d luponmedia.com, 19956462, DIRECT indexexchange.com, 188165, RESELLER, 50b1c356f2c5c8fc indexexchange.com, 196757, RESELLER, 50b1c356f2c5c8fc adform.com, 1985, DIRECT, 9f5210a2f0999e32 rubiconproject.com, 12398, RESELLER, 0bfd66d529a55807 pubmatic.com, 158697, reseller, 5d62403b186f2ace pubmatic.com, 159760, RESELLER, 5d62403b186f2ace appnexus.com, 12290, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 rubiconproject.com, 17960, RESELLER, 0bfd66d529a55807 adform.com, 2865, RESELLER appnexus.com, 9393, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 indexexchange.com, 191503, RESELLER, 50b1c356f2c5c8fc openx.com, 559680764, RESELLER, 6a698e2ec38604c6 rubiconproject.com, 23844, RESELLER, 0bfd66d529a55807 smartadserver.com, 3056, RESELLER, 060d053dcf45cbf3 yahoo.com, 49648, RESELLER pubmatic.com, 161527, RESELLER, 5d62403b186f2ace pubmatic.com, 158355, RESELLER, 5d62403b186f2ace lijit.com, 260380, RESELLER, fafdf38b16bf6b2b appnexus.com, 11924, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 amxrtb.com, 105199787, DIRECT appnexus.com, 11786, RESELLER sharethrough.com, a6a34444, RESELLER eskimi.com, 2020000676, DIRECT admatic.com.tr, adm-pub-2977111241, DIRECT, uufps1dh5stc6euk pixad.com.tr, px-pub-6514176248, DIRECT, uufps1dh5stc6euk rubiconproject.com, 24266, RESELLER, 0bfd66d529a55807 pubmatic.com, 158849, DIRECT, 5d62403b186f2ace adform.com, 2083, DIRECT rtbhouse.com, 36401e736811e8034581, DIRECT rtbhouse.com, Bl90aHDHpnUdxORfqhhI, DIRECT rubiconproject.com, 25100, RESELLER, 0bfd66d529a55807 rubiconproject.com, 25102, RESELLER, 0bfd66d529a55807 # admatic.com.tr ads.txt lines | Date: 2025-06-13 admatic.com.tr, adm-pub-576268717, DIRECT, uufps1dh5stc6euk connectad.io, 508, RESELLER, 85ac85a30c93b3e5 adform.com, 768, RESELLER, 9f5210a2f0999e32 rubiconproject.com, 26800, RESELLER, 0bfd66d529a55807 openx.com, 537145117, RESELLER, 6a698e2ec38604c6 lijit.com, 244287, RESELLER, fafdf38b16bf6b2b openx.com, 538959099, RESELLER, 6a698e2ec38604c6 pubmatic.com, 137711, RESELLER, 5d62403b186f2ace pubmatic.com, 156212, RESELLER, 5d62403b186f2ace appnexus.com, 1019, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 adform.com, 3266, DIRECT ogury.com, 6daed14b-1822-4904-8e4c-a21d4be0b210, RESELLER appnexus.com, 11470, RESELLER pubmatic.com, 163238, RESELLER, 5d62403b186f2ace smartadserver.com, 4537, RESELLER, 060d053dcf45cbf3 rubiconproject.com, 25198, RESELLER, 0bfd66d529a55807 video.unrulymedia.com, 533898005, RESELLER dauup.com, 34141, RESELLER rubiconproject.com, 20086, RESELLER, 0bfd66d529a55807 appnexus.com, 14416, RESELLER appnexus.com, 14808, RESELLER rubiconproject.com, 27026, RESELLER, 0bfd66d529a55807 adform.com, 3240, RESELLER rtbhouse.com, f2PMUrbTLheS4d67McTq, DIRECT rtbhouse.com, RcZfc1nKUmkHGXLIwZQb, DIRECT rtbhouse.com, eqt3MD0DmNFukxfZqFm0, DIRECT rtbhouse.com, KicWDRpi0GCWX2lQJcYn, DIRECT adform.com, 2968, RESELLER onetag.com, 8e4c756bde8b2d3, DIRECT appnexus.com, 13099, RESELLER pubmatic.com, 161593, RESELLER, 5d62403b186f2ace rubiconproject.com, 11006, RESELLER, 0bfd66d529a55807 adform.com, 3215, RESELLER video.unrulymedia.com, 6111915185540403805, RESELLER rtbhouse.com, qbax0oJZ14CFN7BQIJcp, RESELLER rtbhouse.com, qYjwzKx0LtW8zyxLj0Qn, RESELLER openx.com, 540861995, DIRECT, 6a698e2ec38604c6 openx.com, 558237126, DIRECT, 6a698e2ec38604c6 adform.com, 2904, RESELLER richaudience.com, kBjBHJPcXM, RESELLER appnexus.com, 8233, RESELLER pubmatic.com, 81564, RESELLER, 5d62403b186f2ace pubmatic.com, 156538, RESELLER, 5d62403b186f2ace rubiconproject.com, 13510, RESELLER netaddiction.tech, net-pub-6615266254, DIRECT, uufps1dh5stc6euk adform.com, 2668, RESELLER appnexus.com, 11673, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 pubmatic.com, 155968, RESELLER, 5d62403b186f2ace rubiconproject.com, 11398, RESELLER, 0bfd66d529a55807 openx.com, 541163168, RESELLER, 6a698e2ec38604c6 rtbhouse.com, e3qznauVqenvza0c5wWJ, RESELLER criteo.com, B-064389, RESELLER, 9fac4a4a87c2a44f themediagrid.com, BIH5U6, RESELLER, 35d5010d7789b49d luponmedia.com, 19956462, DIRECT indexexchange.com, 188165, RESELLER, 50b1c356f2c5c8fc indexexchange.com, 196757, RESELLER, 50b1c356f2c5c8fc adform.com, 1985, DIRECT, 9f5210a2f0999e32 rubiconproject.com, 12398, RESELLER, 0bfd66d529a55807 pubmatic.com, 158697, reseller, 5d62403b186f2ace pubmatic.com, 159760, RESELLER, 5d62403b186f2ace appnexus.com, 12290, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 rubiconproject.com, 17960, RESELLER, 0bfd66d529a55807 adform.com, 2865, RESELLER appnexus.com, 9393, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 indexexchange.com, 191503, RESELLER, 50b1c356f2c5c8fc openx.com, 559680764, RESELLER, 6a698e2ec38604c6 rubiconproject.com, 23844, RESELLER, 0bfd66d529a55807 smartadserver.com, 3056, RESELLER, 060d053dcf45cbf3 yahoo.com, 49648, RESELLER pubmatic.com, 161527, RESELLER, 5d62403b186f2ace pubmatic.com, 158355, RESELLER, 5d62403b186f2ace lijit.com, 260380, RESELLER, fafdf38b16bf6b2b appnexus.com, 11924, RESELLER, f5ab79cb980f11d1 amxrtb.com, 105199787, DIRECT appnexus.com, 11786, RESELLER sharethrough.com, a6a34444, RESELLER eskimi.com, 2020000676, DIRECT admatic.com.tr, adm-pub-2977111241, DIRECT, uufps1dh5stc6euk pixad.com.tr, px-pub-6514176248, DIRECT, uufps1dh5stc6euk rubiconproject.com, 24266, RESELLER, 0bfd66d529a55807 pubmatic.com, 158849, DIRECT, 5d62403b186f2ace adform.com, 2083, DIRECT rtbhouse.com, 36401e736811e8034581, DIRECT rtbhouse.com, Bl90aHDHpnUdxORfqhhI, DIRECT rubiconproject.com, 25100, RESELLER, 0bfd66d529a55807 rubiconproject.com, 25102, RESELLER, 0bfd66d529a55807