Türkiye’de çalışmaya devam eden 1,5 milyondan fazla SSK, Bağ-Kur emeklisi, yaşlılık aylığı alırken bu emeklilerin maaşlarından yapılan kesintinin miktarı da belli oldu.
Çalışan emeklilerin maaşlarından kesilen miktar, işçi ve işveren katkı paylarının toplamına göre hesaplanıyor. Asgari ücret düzeyinde maaş alan emekliler, işçi katkı payı olarak 1006 TL, işveren katkı payı olarak da 3018 TL ödüyor. Böylece SGK’ya toplam 3 bin 286 TL ödenmiş oluyor.
Bilgilere göre, bu tutar emeklinin maaşından düşülüyor ve net maaşına yansıyor. Mesela, asgari ücretle çalışan bir emekli, 1006 TL işçi katkı payı ve 2012 TL işveren katkı payı olmak üzere toplamda 3 bin 286 TL kesintiye maruz kalıyor. Neticede emeklinin net maaşı, 4 bin 254 TL’den 1068 TL’ye iniyor.
Çalışan emeklileri ilgilendiren diğer hususlar şunlar; Emekli maaşının kesilmesi, çalışan emeklilerin kamuda 4A statüsünde çalışmaya başlamaları durumunda oluyor. Bu halde çalışan emekliler, SGK’ya sosyal güvenlik destek primi vermek zorunda kalıyor.
Fakat bu prim, çalışan emeklilerin kazançlarına göre değişiklik gösteriyor. Çalışan emekliler, çalışmaya devam ettikçe ikramiyelerini alabiliyorlar.
Son olarak, maaşlarından yapılan 3 bin 286 liralık kesinti, çalışan emeklilerin gelirlerinde bir azalmaya sebep oluyor. Bu durum, emeklilerin yaşam kalitelerini kötü yönde etkiliyor.
Emekli maaşlarındaki kesintiler, maaş bordrolarında ayrıntılı olarak belirtiliyor. Emekliler, maaş bordrolarını inceleyerek yapılan kesintileri görebilirler. Eğer herhangi bir problem yaşanıyorsa, emekliler Sosyal Güvenlik Kurumu’na müracaat edebilirler.
YETİM, DUL, EMEKLİ AYLIĞI HACZEDİLEBİLİR Mİ?
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 93. Maddesi, sigortalıların ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödeneklerinin, sağlık hizmeti sunucularının genel sağlık sigortası hükümlerine tabi olarak Kurum nezdinde doğan alacakları devir veya temlik edilemez nitelikte olduğunu belirtiyor. Bu kapsamda, emekli, dul veya yetim aylıkları, nafaka borcu dışında haczedilemez.
Emekli olunan sigorta kolu ayrımı yapılmaksızın bu koruma altındadır. Ancak, haciz işlemi için emekli olan kişinin onayı gerekmektedir. Bununla birlikte, emeklinin adına kayıtlı olan araç, ev ya da arazi gibi varlıklar haciz uygulamasına maruz kalabilir.
MAAŞTA KESİNTİSİ OLUR MU?
Bankalar, emekli aylıklarını teminat olarak göstererek belirli bir kredi miktarı sağlayabiliyorlar. Ancak, kredi ödemelerinde yaşanan sıkıntılarda bankalar, emekli hesaplarından kesinti yapma yetkisine sahip olabilir.
Bu kesintilerin hukuki olarak geri alınabilir olduğu yönünde bir durum söz konusu. Haksız kesintiler için istirdat davası açılarak (ki bu, bir yıllık hak düşürücü süreye tabidir), yapılan kesintiler geri alınabilir. Kesintilerin durdurulması için dava sürecinde ihtiyati tedbir talep edilir ve menfi tespit talebi de dilekçede belirtilmelidir.
Menfi tespit talebinin kabul edilmesi, banka hesaplarındaki kesintinin durdurulmasını sağlayabilir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun verdiği kararlarda, istirdat ve menfi tespit davalarıyla geri alınan tutarların iadesinin mümkün olduğu ve emekli aylıklarından yapılan kesintilerin durdurulabileceği ifade ediliyor.
EMEKLİ MAAŞINDAKİ KESİNTİLER NASIL SORGULANIR?
Emekli maaşı kesintilerini sorgulamak oldaukça basittir. Eğer emekli aylığınızda bir kesinti olduğunu düşünüyorsanız, bu kesintinin nedenini belirlemek için bazı adımları izleyebilirsiniz. Genellikle emekli olan kişiler, 4A, 4B veya 4C sigorta gruplarından birine tabi olurlar.
Bu sigorta gruplarından hangisine tabi olduğunuzu bilerek, e-devlet Kapısı üzerinden kolaylıkla sorgulama yapabilirsiniz.
İlk adım olarak, e-devlet Kapısı'na giriş yapın ve Sosyal Güvenlik Kurumu sayfasına erişmek için turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-kurumu adresine gidin.
Daha sonra, hizmetler bölümünden emekli olduğunuz sigorta tipine uygun olan "kesinti sorgulama" hizmetini bulun ve sorgulamaya başlayın. Bu adımları takip ederek, emekli aylığınızdaki kesintileri detaylı bir şekilde öğrenebilirsiniz.
